O NVC
Porozumienie Bez Przemocy
na podstawie WIKIPEDII
Porozumienie Bez Przemocy (ang. Nonviolent Communication, NVC), porozumienie współczujące, w skrócie PBP – sposób porozumiewania się opracowany przez M. B. Rosenberga, który dzięki skupieniu uwagi na pewnych aspektach komunikatu rozmówcy oraz własnego (mianowicie na uczuciach i potrzebach), a także specyficznym formom posługiwania się językiem, pozwala na całkowite wyeliminowanie lub co najmniej ograniczenie możliwości wystąpienia przemocy w dialogu w jakiejkolwiek formie, psychicznej lub fizycznej.
PBP jest formą dialogu, na który składają się dwie fazy:
empatia – wysłuchanie rozmówcy z głębokim współczuciem
oraz
szczere wyrażenie siebie.
Formalnie każda z tych faz składa się jeszcze z czterech elementów: spostrzeżenia (pozbawione własnych osądów i interpretacji), uczucia (emocje odseparowane od myśli), potrzeby, prośby (wyrażone w sposób jasny i konkretnie, bez żądań).
PBP
PBP zakłada, że ilekroć zwracamy się do kogoś lub ilekroć ktoś zwraca się do nas, tylekroć robi to z zamiarem przedstawienia swoich potrzeb, chcąc sprawdzić, czy będziemy w stanie te potrzeby zaspokoić, rzadziej robi to w celu podziękowania nam, za już zaspokojone potrzeby. Potrzeby owe, w zależności czy są zaspokojone czy też nie, wywołują w nas pozytywne lub negatywne uczucia. Sposób, w jaki nauczono nas posługiwać się językiem, zazwyczaj uniemożliwia nam przedstawienie tych potrzeb tak, żebyśmy mieli szanse na ich zaspokojenie, a jeszcze częściej w ogóle nie jesteśmy świadomi tego co czujemy w danym momencie i jakie potrzeby kryją się za tymi uczuciami.
Faza I – empatyczny odbiór komunikatu rozmówcy przy pomocy poniższych elementów PBP:
1. Spostrzeżenia – pytam rozmówcę o konkretne wydarzenia, nie osądzając ani nie krytykując – ten element można pominąć, jeżeli rozmówca oczekuje od nas, abyśmy go tylko wysłuchali.
2. Uczucia – pytam o konkretne uczucia, których domyślam się, że rozmówca doświadcza w obliczu tego, co spostrzegł, za którymi kryją się jego:
3. Potrzeby – pytam o potrzeby, pragnienia, oczekiwania, które domyślam się, że kryją się za uczuciami rozmówcy.
4. Prośby – upewniam się, że rozmówca prosi nas o zaspokojenie swojej potrzeby, nie słysząc w jego słowach tonu żądania – element pomija się, gdy rozmówca oczekuje od nas, abyśmy go tylko wysłuchali.
Faza II – szczere wyrażenie siebie, przy pomocy poniższych elementów PBP:
1. Spostrzeżenia – mówię o tym, co spostrzegam, bez krytyki i osądu – ten element pomija się, gdy chcemy poprosić rozmówcę o to, aby nas tylko wysłuchał (empatia).
2. Uczucia – mówię o konkretnych uczuciach, które pojawiają się we mnie, pod wpływem spostrzeżeń, za którymi kryją się nasze:
3. Potrzeby – wyrażam swoją potrzebę, pragnienie, oczekiwanie, które wywołuje we mnie dane uczucia.
4. Prośby – proszę rozmówcę o konkretne działanie, które mógłby podjąć, aby zaspokoić moją potrzebę, niczego nie żądając – element pomija się, jeżeli chcemy, aby rozmówca nas tylko wysłuchał.
Bibliografia
- Marshall B. Rosenberg: Porozumienie Bez Przemocy: Język Serca. Warszawa: Jacek Santorski, 2003. ISBN 978-83-88875-44-1
- Marshall B. Rosenberg: Edukacja wzbogacająca życie. Warszawa: Jacek Santorski, 2006.
