Rozwiązywanie konfliktów oparte na potrzebach
Jesteś dorosłym, który widząc konflikt między dziećmi nawykowo reaguje rozstrzyganiem i proponowaniem gotowych rozwiązań lub wymierzaniem kary (czasem zwanej konsekwencją)? Chciałbyś reagować inaczej – zrezygnować z roli rozjemcy i stać się wsparciem dla dziecka w konstruktywnym radzeniu sobie z konfliktem?
Istnieje taki sposób rozwiązywania konfliktów, w którym uwzględnia się potrzeby i uczucia wszystkich stron, i wspiera je w wyrażeniu siebie oraz wypracowaniu rozwiązania i zadośćuczynienia.
W efekcie dorosły w konflikcie nie staje się rozjemcą, a jest wsparciem dziecka w konstruktywnym poradzeniu sobie z konfliktem.
Rozwiązywanie konfliktów skoncentrowane na potrzebach wywodzi się z NonViolent Communication (Porozumienie Bez Przemocy). Opiera się na prostej metodzie nazywania emocji, potrzeb i opisywania zdarzeń językiem faktów.
Takie podejście do konfliktów niesie ze sobą wiele korzyści:
- rozwijanie samoświadomości (nazywanie co się ze mną dzieje, jakie mam uczucia, co jest ważne)
- uczenie prowadzenia dialogu prowadzącego do podejmowania decyzji z uwzględnieniem potrzeb wszystkich stron
- tworzy okazję do doświadczania naturalnych konsekwencji (np. emocje drugiej osoby)
- tworzy okazję do samodzielnego decydowania jak się zachować (np. coś zniszczyłem – proponuję rekompensatę, którą zaakceptuje druga strona)
Badania nad mózgiem potwierdzają przebieg procesu, który aż nazbyt dobrze znamy z autopsji. Gdy człowiek jest pod wpływem silnych emocji, jego zdolności poznawcze, w tym funkcje wykonawcze, takie jak planowanie, kontrola i percepcja są zaburzone.
Struktury podkorowe – układ limbiczny i mózg gadzi “odcina” logiczną część naszego mózgu, więc działamy instynktownie i nie jesteśmy w stanie myśleć racjonalnie. Nazywanie potrzeb, uczuć, opisywanie zdarzenia przy użyciu faktów przywraca połączenie z logiczną częścią mózgu, dzięki czemu jesteśmy w stanie działać konstruktywnie.
Dokładniej o tych procesach można przeczytać w książce Dana Siegala Psychowzroczność.
Umiejętność rozwiązywania konfliktów w sposób, który wspiera relacje przyda się każdemu, a w szczególności:
- rodzicom,
- nauczycielom, pedagogom, osobom pracującym z dziećmi,
- młodzieży,
- osobom dorosłym, które chcą działać w paradygmacie uwzględniania potrzeb wszystkich stron przy znajdowaniu rozwiązań sytuacji konfliktowych.
Można ją rozwijać poprzez:
warsztaty NVC, warsztaty rozwiązywania konfliktów w oparciu o potrzeby, warsztaty kręgów naprawczych, a także artykuły i książki.
Autor: Anna Han, trener komunikacji empatycznej
W najbliższym czasie polecamy warsztat „Konflikty przez pryzmat potrzeb”
https://fundacja-trampolina.org.pl/event/otworz-oczy-na-potrzeby-poglebiony-kurs-nvc-w-edukacji/